Roosendaelveld: Innovatieve Zorg in een Warme Thuisomgeving

Dementie Beantwoord op Familiedag

Familiedag Woonzorgcentrum Roosendaelveld: Op 26 mei 2021 vond de officiële inhuldiging van het nieuwe Woonzorgcentrum Roosendaelveld plaats, onder de vleugels van Zorgbedrijf Rivierenland en in aanwezigheid van toenmalig minister Wouter Beke.

Wie is Roosendaelveld ? Voor wie staan wij? Wat zijn onze uitdagingen? Waar struggelen we mee op de werkvloer? Willen we daar heel transparant met jullie een verhaal rondschrijven? Waarom vinden we het zo belangrijk? Waarom is kleinschalig wonen goed voor mensen met dementie? Welke zorg krijgt iemand met dementie? Dit zijn maar enkele van de vele vragen waarmee familieleden zitten te struggelen.

Tijdens een reeks lezingen in Brasserie Den Druppel op Familienamiddag 20 oktober 2024, georganiseerd voor familieleden van bewoners, gaven directeur Debbie Bruyndonckx en gastspreker Geert Baetens na 3 jarig bestaan een inkijk in wat Roosendaelveld precies is en wat het woonzorgcentrum uniek maakt.

Op Familiedag werd gesproken over wie ze zijn, hun uitdagingen, en waarom de betrokkenheid van familie en medewerkers zo belangrijk is om de zorgkwaliteit te verbeteren. Deze lezingen boden niet alleen inzicht in de organisatie, maar riepen ook op tot samenwerking om samen een nog mooier verhaal te schrijven voor de toekomst.

Eerste kennismaking met Roosendaelveld

Mijn eerste kennismaking met WZC Roosendaelveld vond plaats in maart 2024, tijdens de Dag van de Zorg. Gelegen tussen de Mechelse sociale woonwijk Otterbeek en het AZ Sint-Maarten ziekenhuis, gaf de opendeurdag me een uniek kijkje achter de schermen van wat velen eenvoudigweg een “rusthuis” noemen. Als je, zoals ik, een oudere moeder hebt – in mijn geval een 90-jarige – zet dit je aan het denken. Op die dag wist ik dat er ooit een moment zou komen dat we voor haar een veilige, warme plek zouden moeten vinden om haar laatste jaren waardig door te brengen. Die dag kwam sneller dan verwacht: in augustus 2024 beslisten we om haar een plekje te geven in Roosendaelveld.

Voordat we deze grote stap zetten, kozen we ervoor om haar eerst kennis te laten maken met Dagcentrum ‘De Roos’, een onderdeel van Roosendaelveld. Dit gaf haar de kans om te wennen aan het idee van ergens anders wonen dan haar vertrouwde thuis. De positieve impact was snel zichtbaar: ze genoot van de activiteiten en het gezelschap. Echter, door de toenemende graad van dementie werd het duidelijk dat een permanente verhuizing onvermijdelijk was. Roosendaelveld bleek haar ultieme keuze. Vanuit haar appartement keek ze elke dag uit op haar baken: de Sint-Romboutstoren. De naam van haar kamer binnen het ‘Huisje’ met de naam ‘De Toren‘ leek geen toeval, want net zoals de Mechelse toren, straalde Roosendaelveld voor haar stabiliteit en vertrouwen uit. Lees verder onde de foto’s

Roosendaelveld: Een warmere, kleinschalige zorgomgeving

“Roosendaelveld is veel meer dan een mooi gebouw,” vertelde directeur Debbie Bruyndonckx tijdens de lezingen. “Wij willen een warme thuis bieden waar bewoners hun eigen leven kunnen behouden. We focussen op hun talenten en stimuleren hen om dagelijkse handelingen weer op te nemen. We willen dat onze medewerkers zich gewaardeerd voelen en dat iedereen meetelt.“

Het woonzorgcentrum zet in op drie specifieke doelgroepen: dementie, psychische kwetsbaarheid en jongdementie. Dit maakt Roosendaelveld anders dan een klassiek woonzorgcentrum. Bovendien is de zorg kleinschalig georganiseerd, met 15 huisjes waar telkens acht bewoners verblijven. Deze kleinschaligheid zorgt ervoor dat de bewoners in een huiselijke sfeer leven, waar wonen en zorg nauw met elkaar verweven zijn. “Wij zijn geen klassiek woonzorgcentrum, wij zijn een thuis,” benadrukt Bruyndonckx.

Een ander uniek aspect van Roosendaelveld is dat bewoners met dementie niet in een gesloten afdeling verblijven. Bewoners zijn vrij om zich te bewegen binnen het gebouw en de omliggende tuin. Dankzij moderne technologieën, zoals dwaalalarmen en een polsbandje dat fungeert als deurknop en noodknop, kunnen bewoners zich veilig voelen zonder beperkingen.

Nu, wat zijn volgens u de grootste veranderingen en leerpunten geweest in de afgelopen drie jaar hier? 

“Ja, ik denk vooral het stukje van hoe gaan we ons organiseren samen met alle medewerkers rondom de bewoner? Ja, hoe gaan we die opdracht gerealiseerd krijgen over de functies heen? Dat dat wel er eentje is waar we heel erg op inzetten. Een ander aspect is ons dementiebeleid op zich. Wij werken, zorg op maat. Wij werken heel individueel. Maar we hebben gemerkt dat daardoor, we vanuit ons woonzorgcentrum echt heel erg hebben geparticeerd op de verwachtingen van onze familieleden, en dat we daar niet altijd aan kunnen voldoen, en dat we ook onze eigen kaders moeten gaan handhaven. En dat is wel een heel belangrijke.  We willen die zorg op maat blijven bieden, maar we moeten zien wat haalbaar is voor ons als organisatie, samen met onze medewerkers en met de familie” aldus Bruyndonckx

Technologische innovaties voor betere zorg

Technologie speelt een grote rol in de dagelijkse werking van Roosendaelveld. Tijdens de lezingen lichtte Bruyndonckx toe hoe ze als een van de eerste in België een polsbandje introduceren voor bewoners. Dit bandje opent niet alleen de kamerdeur, maar fungeert ook als noodknop. Bovendien kunnen familieleden via deze technologie eenvoudig contact opnemen met het zorgteam. Deze innovaties zorgen ervoor dat bewoners zich veilig kunnen bewegen zonder de noodzaak van gesloten afdelingen.

Samenwerking met Familie en Zorgpartners

Roosendaelveld zet sterk in op samenwerking met familieleden. “We hebben de families nodig om onze toekomstvisie vorm te geven,” aldus Bruyndonckx. De betrokkenheid van familie is cruciaal om een evenwicht te vinden tussen haalbare zorg en persoonlijke wensen van bewoners. In samenwerking met zorgverleners, waaronder geriater Van Dessel en het AZ Sint-Maarten, blijft Roosendaelveld ook voortdurend werken aan betere zorg voor bewoners met dementie of psychische kwetsbaarheden.

Daarnaast werkt het woonzorgcentrum nauw samen met huisartsen, psychologen en instellingen zoals Kairos in Duffel, dat hen ondersteunt op het gebied van psychiatrie.

Tubbe-project: De Toekomst van Zorg

Een belangrijk project dat Roosendaelveld momenteel omarmt, is het Tubbe-project, een Scandinavisch model dat de organisatie van woonzorgcentra rond bewoners én medewerkers optimaliseert. Roosendaelveld heeft zich kandidaat gesteld en is succesvol geselecteerd om dit model verder uit te rollen. De principes van het Tubbe-model sluiten nauw aan bij de visie van Roosendaelveld: samen met bewoners, families en medewerkers werken aan een warme thuisomgeving.

De Kracht van Humor in de Zorg

Gastspreker Geert Baetens, sociaal assistent en expert op het gebied van dementie, sloot de lezingen af met een interactieve presentatie over “Dementie Anders Beleven” en “De Kracht van Humor”. Baetens onderstreepte het belang van humor in de zorg voor mensen met dementie: “Humor helpt om de mens achter de ziekte te blijven zien. Het is een manier om contact te maken, niet alleen door wat je zegt, maar ook door je houding en uitstraling.” Hij gaf aan dat een simpele glimlach of een zachte aanraking vaak meer zegt dan woorden.

Geert, wat is volgens u de belangrijkste boodschap die je overbrengt in de lezing met “Dementie anders Beleven”? 

“Ik wil aan de mensen eigenlijk overbrengen dat, wat ze in de media altijd horen, dat dementie een zeer zwaar beladen onderwerp is, heel emotioneel, waardoor mensen eigenlijk denken dat dementie alleen maar negatief is. Het is zeker niet leuk, het is niet altijd positief, maar door er op een andere manier naar te kijken, op een andere manier het leren te beleven, dat je toch in die periode, in dat dementieproces, als familie, als partner, als mantelzorger, als personeel, op een andere manier kunt daarmee omgaan. En met eigenlijk wel nog heel wat positieve momenten kunt beleven“.

Baetens moedigde familieleden en zorgverleners aan om zich bewust te zijn van de manier waarop ze tijd doorbrengen met hun geliefden of bewoners: “Het is niet de hoeveelheid tijd die je spendeert, maar hoe je die tijd invult.” Door op een warme, respectvolle manier aanwezig te zijn, kunnen zelfs korte momenten van interactie een diepe impact hebben.

Hoe kan humor bijdragen aan een betere zorg voor mensen met dementie? 

“Mensen met dementie zijn nog altijd mensen. Dus ik kijk niet naar de beperking van de persoon, maar naar de mens. En humor is in ons leven heel belangrijk. Stel u maar voor dat u ergens zou gaan werken, voordat drie dagen aan een stuk niemand lacht en altijd triestig kijkt, dat kun je geen twee dagen volhouden. Dus humor-therapie of humor is heel belangrijk, want het gaat niet alleen over lachen, maar het gaat ook over relativeren. En soms kun je eigenlijk door gewoon een lach aan de mensen te tonen, of een glinster in je ogen, dat is iets wat mensen met dementie veel beter kunnen lezen dan wat je zegt, want dat is non-verbale communicatie. Dus wat je uitstraalt met jouw lichaam komt soms veel meer binnen bij de mensen, omdat je contact maakt van hart tot hart, van ziel tot ziel. Dus het is niet altijd belangrijk wat je zegt, maar hoe je het zegt, of hoe je het overbrengt“. Humor kan een middel zijn om iets op een andere manier binnen te brengen.

Is dat iets dat bijvoorbeeld de mensen thuis, familieleden ook kunnen toepassen bij een dement-persoon? 

“Absoluut!” zegt Geert “Veel mensen denken altijd ik moet iets doen, ik moet iets zeggen, terwijl het vooral de zijnskwaliteit is die belangrijk is. Er gewoon zijn, aanwezig zijn, met affectieve aandacht luisteren. Het is soms belangrijker van te zwijgen dan iets te zeggen. En van de persoon gewoon te laten zijn. Ik laat mensen vooral begrijpen van, uw nabijheid, uw zijn, is het belangrijkste dat er is. En probeer daar goed voor te zorgen. Doe ook niet te veel want je hebt geen controle over wat er gebeurt, je kunt niet kijken in de persoon zijn hoofd. Je kunt alleen maar voelen hoe je er zelf bij zit. En proberen samen, wij noemen dat resoneren.” en besluit “Samen met die persoon gaan schommelen, het is een beetje zoals op een schommel zitten. Dat je eigenlijk probeert hetzelfde ritme van die schommel vast te nemen. Dat is een voorbeeld dat ik geef naar aanleiding van een boek van Casper Wormans. die een schommel in het Leuvense geplaatst heeft. En die dat eigenlijk met die metafoor wil naar voren brengen.“

Roosendaelveld: Samen Bouwen aan de Toekomst

De lezingen en inzichten die gedeeld werden tijdens de Familiedag benadrukken dat Roosendaelveld niet zomaar een woonzorgcentrum is. Het is een plek waar bewoners zich thuis voelen, waar zorg op maat wordt aangeboden, en waar technologie en innovatie hand in hand gaan met menselijkheid en betrokkenheid. Dankzij de samenwerking met familie, medewerkers en zorgpartners blijft Roosendaelveld zich verder ontwikkelen als een warme en veilige plek voor iedereen die er woont.

“Wij willen blijven verder bouwen met heel veel passie” besluit Debbie Bruyndonckx

Dit alles geeft me vertrouwen dat mijn moeder op de juiste plek zit, waar ze niet alleen de zorg krijgt die ze nodig heeft, maar waar ze ook nog steeds kan genieten van de kleine, maar waardevolle momenten van het leven.

Tekst en foto’s Verschueren Eddy voor Mechelen op zijn Best