Kruidtuin in het hart van Mechelen
De Kruidtuin of zoals de Mechelse inwoners het in de volksmond “den Botanique” noemen. De tuin is ontworpen in 1862 door Louis Fuchs. Kruiden en planten worden getoond in de Dodoenstuin, genaamd naar de gelijknamige kruidengeneesheer. Door de jaren heen is de Kruidtuin geevolueerd van een middeleeuwse tuin naar een Franse en later een Engelse landschapstuin.
De Kruidtuin en zijn geschiedenis
De Kruidtuin is het grootste openbare park midden in het historische centrum van Mechelen. Het bevind zich op het einde van de Bruul, met zicht op de Binnendijle en de Fonteinbrug. Aan de Fonteinbrug monde vroeger de waterloop De Klem uit in de Dijle. Het water van de Melaan, die zich bevind in de buurt van de Sint-Romboutskathedraal, sloot vriendschap aan de Volmolen ( ingang Zandpoortvest ).
Het Koninklijk Atheneum, de vroegere Commanderij Pitzemburg van de Duitse Orde ( 1198 – 1199 ) bevind zich aan de hoofdingang ( 1664 ). Met het toeristenbootje van Malinska heb je vanaf de Binnendijle een goed zicht op het park en de achterzijde van de Basiliek Onze-Lieve-Vrouw-van-Hanswijk.
Het oorspronkelijk plan van de Kruidtuin zoals Louis Fuchs het in 1862 heeft ontworpen kan u hier bekijken. De Kruidtuin is cultuurhistorisch een zeer interessant en waardevol park. Omstreeks 1277 werd een kapel gebouwd in het park, en vele jaren later verbouwd. Helaas werd de kapel en enkele middeleeuwse gebouwen in het park afgebroken onder de commandeur Baron von Merode zu Alner.
De meeste gebouwen in het park zoals het Atheneum en de tuinmuur zijn ontworpen door de Mechelse architect Lucas Faid’herbe. In 1911 werd de tweede ingang van het park geopend aan de Zandpoortvest, waar zich ook de Volmolen en de Schorsmolen bevinden. Aan deze zijde van de Kruidtuin kan u genieten van de heerlijke bomen en plantengroei op het terras van Via Via Café aan de oever van de Dijle.
Het Mechelse stadsbestuur heeft in 2009 een landschapsbureau aangesteld die de Kruidtuin moest herwaarderen. Waar het kon werd het historische karakter van de tuin gevrijwaard. Helaas kon men niet alles is zijn oorspronkelijke historische staat herstellen. Bij het onderzoek naar het verleden van de Kruidtuin was het stadsarchief een zeer belangrijke bron van informatie voor bijvoorbeeld oude afbeeldingen en foto’s, landkaarten en teksten.
De ontwerpen van de Kruidtuin en andere tuinen aangelegd door Louis Fuchs werden nauwgezet onderzocht en gebruikt bij het herwaarderen. Bomen en tuinelementen werden zoveel mogelijk herbruikt of gereconstrueerd.
De Dodoenstuin van Mechelen
Het oorspronkelijke ontwerp van de Dodoenstuin uit de 19de eeuw van Louis Fuchs, de ontwerper van de Kruidtuin is met het verdwijnen van de Orangerie en de uitbreiding van het Atheneum helaas grotendeels verdwenen.
Het standbeeld van Rembert Dodoens ( 1517-1585 ) bevind zich nog steeds in de kruidentuin. Dodoens was kruidendokter en toenmalig stadsgeneesheer van Mechelen. De belangrijkste plant in de Dodoenstuin is de Hop klimplant, die ook vermeld is in het oude kruidenboek van Dodoens dat hij schreef in 1554..
In het project ter herwaardering van de Kruidtuin is de Dodoenstuin een volledig nieuw concept geworden. De Dodoenstuin, eigenlijk de oorspronkelijke kruidentuin ( vandaar de naam Kruidtuin ).was de eerste fase van het project. Andere projecten als het podium, de vijvers, de boogbrug en andere aspecten volgden elkaar op in verschillende fases. De Vlaamse Overheid vond dit project ook zeer belangrijk en heeft zijn financiële steun toegezegd.
Feest in de Kruidtuin
Voor de inwoners van Mechelen is dit stadspark zeer belangrijk. Vooral ouders met kinderen kunnen iedere dag terecht op de speeltuin. Het grootste evenement dat Mechelen organiseert in de Kruidtuin is Parkpop. Dit gratis feest heeft iedere donderdagavond plaats tijdens de maanden juli en augustus.
Op het podium zijn er optredens van muziekgroepen en bekende artiesten. Het grote grasveld tegenover het podium is ideaal voor een picknick of gewoon een gezellig samenzijn.
Praktische informatie over de Botanique
Het beheer en onderhoud staat onder de bevoegdheid van de Groendienst van Mechelen. De volledige geschiedenis van de Kruidtuin kan u hier lezen, dankzij Natuur en Groenontwikkeling. Geleide stadswandelingen lopen trouwens ook door het stadspark. De Kruidtuin is iedere dag van het jaar geopend van 08.00 tot 21.00 uur. Tijdens de winterperiode van 08.00 tot 19.00 uur. De toegang is gratis.
Bereikbaarheid van de Kruidtuin
U kan op verschillende manieren dit prachtige openbare stadspark bereiken.
Met de auto : Vanaf de E19 afrit 9 of afrit 10 volgt u richting centrum van Mechelen. Vanop de ring volg je de richting van de Zandpoortvest tot aan de parking Zandpoortvest 1 of 2. Beide parkings zijn betalend, behalve op zaterdag, zondag en feestdagen.
Met de bus : Het openbaar vervoer van De Lijn rijdt u tot aan de ingang van de Kruidtuin ( Zandpoortvest / Molenhuis ). Verschillende buslijnen hebben hun halte aan de Kruidtuin.